بلاگرها و تاثیر آنها بر رفتارهای مصرفی جوانان2020-07-25
بلاگرها تهدیدهایی جدی برای جامعه و خانوادهها مشرق نیوز
بنابراین، آگاهی والدین و مربیان از این چالشها و ارائه حمایتهای لازم اهمیت ویژهای دارد. تضعیف فرهنگ و سنتهای ایرانی و اسلامی توسط بلاگرها پدیدهای است که در دهههای اخیر در اثر گسترش فضای مجازی و شبکههای اجتماعی به شدت قابل مشاهده است. بلاگرها با استفاده از پلتفرمهای مختلف بویژه اینستاگرام، به راحتی پیامها و محتواهایی را منتشر کنند که تأثیر عمیقی بر افکار عمومی و به ویژه جوانان دارند. کودکان و نوجوانان از طریق تولید محتوا، مهارتهای جدیدی مانند نوشتن، عکاسی و ویرایش ویدئو را یاد میگیرند. این فعالیتها نه تنها به تقویت اعتماد به نفس آنها کمک میکند؛ بلکه احساس مسئولیت را نیز در آنها پرورش میدهد. بسیاری از بلاگرها با ایجاد محتوای آموزنده و سرگرمکننده، به دیگران الهام میبخشند و حتی به ترویج مسائل اجتماعی مهم میپردازند.
فضای مجازی به عنوان یکی از مهمترین منابع اطلاعات و رسانههای تأثیرگذار، نقش بسزایی در شکلگیری افکار عمومی دارد، اما با افزایش فعالیت بلاگرهای زرد و بیمحتوا، سطح اعتماد به این فضا کاهش یافته است. دلیل این بیاعتمادی، انتشار اطلاعات نادرست و تحریف شدهای است که به هدف جذب مخاطب و درآمدزایی صورت میگیرد، در نتیجه، مخاطبان به سختی میتوانند حقیقت را از دروغ تمیز دهند و این موضوع باعث تزلزل و بیثباتی فضای مجازی شده است. در عصر دیجیتال، بلاگری به یک پدیده جهانی تبدیل شده که به ویژه در میان کودکان و نوجوانان رواج یافته است. نسل جدید، با استفاده از فناوریهای نوین و پلتفرمهای اجتماعی به یک جامعه جهانی از دنبالکنندگان و طرفداران دست مییابند. بلاگری به آنها این امکان را میدهد که تجربیات، احساسات و خلاقیتهای خود را به اشتراک بگذارند و در عین حال با دیگران ارتباط برقرار کنند. براساس نظر محقق این پژوهش نیز، شبکه های اجتماعی تاثیر غیرقابل انکاری در سبک زندگی و همچینن عادات، رفتار و نگرش های مردم به خصوص جوانان دارند.
مشکلات بهداشت روانی احتمال دارد که در اثر استرس، افسردگی، اضطراب، مشکلات ارتباطی، تنهایی، مرگ یکی از بستگان، اندوه، اعتیاد، بیشفعّالی، خودآزاری، اختلالهای خلقی مختلف یا سایر بیماریهای روانی ایجاد شود. همچنین، لذت و شادی با ترشح هورمونهایی مثل اکسیتوسین و دوپامین مرتبط است و سبب افزایش رضایت از زندگی میشوند (Sayin, 2019). شبکههای اجتماعیِ اینترنتی پایگاه یا مجموعه پایگاههایی هستند کهاین امکان را فراهم میآورند تا کاربران بتوانندعلاقه مندیها، افکار و فعالیتهای خودشان را با دیگران به اشتراک بگذارند و دیگران هم این افکار و فعالیتها را با آنان سهیم شوند. یک شبکه اجتماعی، مجموعه ای از سرویسهای مبتنی بر وب است که این امکان را برای اشخاص فراهم میآورد که توصیفات عمومی یا خصوصی برای خود ایجاد کنند، یا با دیگر اعضای شبکه ارتباط برقرار کنند و منابع خود را با آنها به اشتراک بگذارند و از میان توصیفات عمومی دیگر افراد، برای یافتن اتصالات جدید استفاده کنند(رستمی و همکاران، 1396).
سهولت استفاده از رسانههای اجتماعی با رفتارهای پرخطر دارای همبستگی معنادار است. در بررسی تأثیر غیرمستقیم روابط بین متغیرهای نظریه استفاده و رضایتمندی از طریق هنجارهای اجتماعی، رابطه معناداری مشاهده نشد. این یافتهها میتواند در طراحی و اجرای برنامههای مداخله ای با هدف پرهیز از انجام رفتارهای پرخطر ناشی از استفاده رسانههای اجتماعی کمککننده باشند. مواردی چون مقدار ویژه و واریانس متناظر با عاملها، مقدار ویژه و درصد واریانسِ مقدار ویژه و فراوانی تجمعی درصد واریانس برای تأثیرهای روانشناختی اینفلوئنسرهای شبکههای اجتماعی در جدول 8 نشان داده شده است. ودودی و دلاور در تحقیقی که در سال 1394 تحت عنوان «بررسی تاثیر شبکه های اجتماعی مجازی در تغییر ویژگی های شخصیتی جوانان» انجام دادند، به این نتیحه رسیدند که شبکه ها به عنوان رسانه اجتماعی با قابلیت های متعدد، زندگی مفرح و امنی را برای تعدادی از افراد مهیا می کنند که در واقع در دنیای واقعی انکار شده اند.
- از طرف دیگر، بلاگرها و اینفلوئنسرها نیز باید مسئولیت اجتماعی خود را درک کنند و به جای دنبال کردن منافع کوتاهمدت، به اصالت و واقعگرایی بیشتر در تولید محتوای خود بپردازند.
- مطالعه حاضر با استفاده از نظریه استفاده و رضایتمدی و نظریه هنجارهای اجتماعی و همچنین تکیه بر ادبیات پیشین تحقیق درصدد شناخت رابطۀ بین الگوی مصرف رسانههای اجتماعی و انجام رفتارهای پرخطر در میان نوجوانان و جوانان است. {
- با رشد شتابان تکنولوژی ارتباطات، دو روند بزرگ و اثرگذار و متعامل «جهانی شدن و مجازی شدن» بر زندگی انسان ها تاثیر گذاشته است (شکاری نمین، حاجیانی، 1393). |}{
- در مرحلۀ هدفگذاری، هدفهای کمپین بازاریابی و نقش رهبران افکار آنلاین تعیین میشود. |}{
- درواقع، رهبری عقیده زمانی اتفاق میافتد که افراد سعی میکنند رفتار خرید سایر مصرفکنندگان را بهسمت محدودههای محصول خاص منحرف کنند (Flynn et al., 1996). |}
- نویسندگان این مقاله ابتدا مروری تاریخی از پژوهشهای موجود ارائه کردند که در چنین مروری بیشتر به جنبۀ روشن بازاریابی تأثیرگذار همانند افزایش رفاه عمومی توجه شده است.
بلاگری و بحران هویت
- {
- بلاگری به آنها این امکان را میدهد که تجربیات، احساسات و خلاقیتهای خود را به اشتراک بگذارند و در عین حال با دیگران ارتباط برقرار کنند. |}{
- فرهنگ رسانه ای با برتری مشهود اینترنت به عنوان فراگیرترین و مسلط ترین فرهنگ تاثیرگذار در جامعه شناخته شده است (معینی، 1384، نقل شده در شکاری نمین، حاجیانی، 1393). |}{
- تغییراتی که تنها به سبک تهیه غذا و سرو آن محدود نمیشود، بلکه شامل خریدهای جدید لوازم خانه تا خرید مواد غذایی با برندهایی معرفی شده توسط بلاگرها، خرید لباس کودک و سایر اقلام می شود؛ موضوعی که در برخی موارد برای ادامه مسیر، مسیری سخت، گران و بی محتوا را به خانواده تحمیل می کند. |}
- در سالهای اخیر استفادۀ روزافزون افراد از رسانههای اجتماعی و پلتفرمهای شبکۀ اجتماعی رؤیت شده است؛ بهطوری که پذیرش سریع رسانههای اجتماعی منجر به حضور همهجانبۀ محتوای ایجادشده، پخش و مصرف آن ازسوی کاربران شده است که این خود پویاییهای ارتباطی جدیدی را ایجاد میکند (Melumad et al., 2019).
- همچنین، لذت و شادی با ترشح هورمونهایی مثل اکسیتوسین و دوپامین مرتبط است و سبب افزایش رضایت از زندگی میشوند (Sayin, 2019).
- همچنین، باید متذکر شد که محاسبههای تحلیل عاملی اکتشافی با استفاده از نرمافزار SPSS انجام گرفته است.
در نهایت، ایجاد یک فرهنگ مثبت و سازنده در فضای مجازی، نیازمند همکاری همهجانبه از سوی خانوادهها، مدارس و جامعه است. با تلاش جمعی میتوان فضایی امن و سالم برای رشد خلاقیت و هویت نوجوانان فراهم کرد و از آسیبهای ناشی از بلاگری کاسته و به توسعه فردی و اجتماعی آنها کمک کرد. از این رو، با توجه به گسترش استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی در بین جوانان، ضرورت برسی تاثیر این فناوری در در سبک زندگی و هویت آنان احساس می شود.
در مقاله پیش رو، هدف بر این است تا با انجام پژوهشی، تاثیرات شبکه های اجتماعی بر سبک زندگی جوانان ایرانی دنبال شود. در این پژوهش ابتدا با بررسی پیشینه، عوامل روانشناختی بازاریابی تأثیرگذار بر مصرفکنندگان شناسایی و دستهبندی و سپس این عوامل و دستهبندی آنها با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی در جامعۀ آماری دانشجویان دختر دانشگاه مازندران سنجیده و تأیید شدند. باتوجه به نتایج پژوهش حاضر میتوان پیشنهاد کرد که محققان بعدی سایر ابعاد بازاریابی تأثیرگذار را شناسایی و بررسی و همچنین، میتوانند با شناسایی عوامل جدیدتر این الگو را غنیتر کنند که بهاحتمال، به مقولهها و الگوهای جدیدی دست خواهند یافت.
این فضای مجازی می تواند گریزگاهی برای کسانی باشد که از مشکلات روانی رنج می برند و به تشویش و احساس تنهایی دچار هستند و همچنین وسیله ای برای ارضای نیازهای هیجانی و روانی آنهاست. تغییراتی که تنها به سبک تهیه غذا و سرو آن محدود نمیشود، بلکه شامل خریدهای جدید لوازم خانه تا خرید مواد غذایی با برندهایی معرفی شده توسط بلاگرها، خرید لباس کودک و سایر اقلام می شود؛ موضوعی که در برخی موارد برای ادامه مسیر، مسیری سخت، گران و بی محتوا را به خانواده تحمیل می کند. پژوهش حاضر به روش مرور سیستماتیک و برای شناسایی عوامل روانشناختی و تأثیرهای روانی اینفلوئنسرهای شبکههای اجتماعی بر مصرفکنندگان انجام گرفته است. هدف نهایی نگارندگان ارائۀ چارچوبی جامع برای عوامل روانشناختی تأثیرگذاران شبکههای اجتماعی بر مصرفکننده بوده است. پویایی درحوزۀ ارتباطهای سلامت با اینفلوئنسرها در شبکههای اجتماعی اهمیت زیادی پیدا کرده است. تأثیرگذاران بیان میکنند فقط کسانی که بدنی روی فرم دارند، سالم و زیبا هستند و میتوانند شاد باشند.
روند استفاده ایرانیان از فضای مجازی نشان میدهد که ۳۳.۵ درصد زن، ۳۳.۱ مرد از واتس آپ؛ ۵۰.۷ درصد زن و ۵۰.۶ مرد از اینستاگرام؛ ۴۱.۴ زن و ۳۷.۱ مرد از تلگرام، ۱۱.۶ زن و ۷.۸ مرد از بله، ۳۴.۱ زن و ۲۴ درصد مرد از ایتا؛ ۳۰.۳ زن و ۲۶.۹ مرد از روبیکا استفاده می کنند. میزان اشتراک متغیرها یا واریانس کل با میزان اشتراک عاملی متغیرها در جدول 6 نشان داده شده است. در نهایت، مقابله با تضعیف فرهنگ ایرانی و اسلامی توسط بلاگرها یک فرآیند بلندمدت است که نیاز به همافزایی میان دولت، نهادهای فرهنگی، رسانهها، و مردم دارد.تنها در این صورت است که میتوان از آسیبهای این پدیده جلوگیری کرد و به حفظ هویت فرهنگی و دینی کشور کمک کرد. به نمایش گذاشتن سفرهای خارجی، خریدهای برند و استفاده از مدهای غربی، به تدریج میتواند باعث تغییر نگرش نسل جدید به فرهنگ ایرانی و اسلامی شود. با توسعه فضای مجازی و پلتفرمهای ارتباطی، پدیدههای جدیدی مانند بلاگری ظهور کردند که چالشها و مشکلاتی را نیز به همراه داشتند. پژوهشگران در این گام باید هر مطالعه را با دید انتقادی ارزیابی و سپس هر مقاله را براساس عنوان و چکیده، مقدمه و زمینه، روش پژوهش، هدفها، پیامدها، روشهای آماری، شیوۀ نمونهگیری و نتایج بررسی کنند.
این نوع ارتباط حتی میتواند تا حدی توسعه یابد که مخاطب شروع به دیدن شخصیت بهعنوان «دوستان واقعی» کند که این خود منجز به تقویت تعاملات متعدّد در درازمدت میشود (Russell et al., 2006). همان زمانی که فرد در شبکههای اجتماعی و درمیان عکسها، فیلمها، استوریها و سلبریتیها میگذراند. نتیجۀ این زمانِ سپریشده رابطۀ دوستانهای است که بهصورت یکطرفه میان سلبریتی و مخاطب شکل میگیرد. این هنر سلبریتی است که بتواند چنین توهمی را در ذهن هزاران هزار هوادار خود ایجاد کند. مفهوم رهبری نظر در بازاریابی از نظریۀ «اشاعۀ نوآوریها» سرچشمه میگیرد که توصیف میکند چگونه افراد بهطور غیرمستقیم نگرشها و رفتارهای دیگران را با نفوذ اجتماعی تغییر میدهند. بهطور خاص، آنها میتوانند بهدلیل جذابیت شخصی یا ارتباط با مصرفکنندگان، دانش تخصصی و یا اختیارهای خود دربارۀ یک موضوع خاص بر تصمیمهای خرید دیگران اثر بگذارند (Lin et al., 2018).
در این پژوهش مقطعی که به صورت کمّی انجام شد، پس از بررسی روایی و پایایی پرسشنامه، 406 پاسخگوی 18 تا 25 ساله نسبت به تکمیل پرسشنامه آنلاین اقدام کردند. از بین رسانههای مورد مطالعه، اینستاگرام، واتساپ، شاد و تلگرام بیشترین استفاده را داشته که کاربران به طور عمده شبها و از طریق گوشی تلفنهمرا به این رسانهها دسترسی مییابند. بر اساس یافتههای تحقیق، بروز رفتارهای پرخطر به طور کلی در بین پاسخگویان پایین گزارش شده است.
{- {
- خریداران نیز باتوجه به تأثیرهای روانشناختی اینفلوئنسرها لازم است در انتخاب آنها و توجه به توصیههای این افراد دقت لازم را مبذول کنند. |}
- بازاریابی تأثیرگذار شیوهای از بازاریابی است که در آن افراد تأثیرگذار بر خریداران بالقوه شناسایی میشوند و مورد هدف، تأثیر میگذارند. {
- ۲۶ کد استخراجشده از مقالهها بهصورت ۲۶ گویۀ پرسشی در پرسشنامه قرار گرفت و در مقابل هر سؤال طیف لیکرت از بهطور کامل مخالفم تا بهطور کامل موافقم قرار داده شد تا دانشجویان دختر دانشگاه مازندران بتوانند نظرشان را راجع به ۲۶ گویۀ استخراجشده دربارۀ تأثیرهای روانی که از اینفلوئنسرها در صنعت زیبایی میپذیرند، اعلام کنند. |}{
- در این پژوهش مقطعی که به صورت کمّی انجام شد، پس از بررسی روایی و پایایی پرسشنامه، 406 پاسخگوی 18 تا 25 ساله نسبت به تکمیل پرسشنامه آنلاین اقدام کردند. |}
- بدین ترتیب زمینه بکارگیری این ابزار ارتباطی و گسترش شبکه ای از این دست در کشورهای در حال توسعه از جمله در کشورمان ایران، ناگزیر است.
- همچنین، والدین و معلمان باید در این زمینه نقش فعالی ایفا کنند و با حمایت و هدایت صحیح، نوجوانان را در استفاده سالم از فناوری یاری دهند.
به گزارش دانا؛ پدیده بلاگری به عنوان یکی از مهمترین جنبههای فضای مجازی در دنیای امروز، تأثیرات مثبت و منفی بسیاری بر جامعه دارد. از یک سو، بلاگرها میتوانند به عنوان واسطههای فرهنگی و اطلاعاتی عمل کرده و نقش مهمی در گسترش آگاهی و فرهنگسازی ایفا کنند. اما از سوی دیگر، فعالیتهای برخی بلاگرها با محتوای زرد و بیمحتوا منجر به افزایش مصرفگرایی، ترویج رفتارهای غلط، و کاهش اعتماد به فضای مجازی شده است. بنابراین، لازم است که مخاطبان و کاربران فضای مجازی با هوشیاری بیشتری به مصرف محتوا بپردازند و از تأثیرات منفی آن بر رفتارها و ارزشهای اجتماعی خود آگاه باشند. همچنین، مسئولیت بلاگرها نیز در تولید محتواهای با ارزش و واقعی نباید نادیده گرفته شود.
ممکن است اینفلوئنسرها با بهرخکشیدن تصاویر ایدهآل، سبک زندگی پر زرق و برق و انتخابهای غذایی ناسالم به سلامت جسمی و روانی پیروان آسیب برساند؛ با این حال اینفلوئنسرها برخلاف سبک زندگی شیک خود، ممکن است از جستوجوی مداوم برای لایکها و فالوورها رنج ببرند؛ درنتیجه بسیاری از جنبههای حریمخصوصی خود را کنار بگذارند. اینفلوئنسر مارکتینگ یا بازاریابی تأثیرگذار یکی از مدرنترین روشهای تبلیغاتی است. بازاریابی تأثیرگذار شیوهای از بازاریابی است که در آن افراد تأثیرگذار بر خریداران بالقوه شناسایی میشوند و مورد هدف، تأثیر میگذارند.
بهتازگی، در بریتانیا مطرح شده است هرکسی که بیش از ۳۰۰۰۰ دنبالکننده در رسانههای اجتماعی داشته باشد، بهعنوان تأثیرگذار شناخته میشود (Etheredge et al., 2021). محققان در این پژوهش یک چارچوب چندبُعدی یکپارچه از تأثیرگذاران شبکههای اجتماعی را (SMI) ارائه کردهاند که شامل پیشایندها، میانجیها و نتایج بازاریابی تأثیرگذار بر رفتار مصرفکننده است. همچنین، محققان در این پژوهش پیشایندهای بازاریابی شبکههای اجتماعی را به سه دستۀ شخصیت منبع، عوامل روانی و نگرش محتوا دستهبندی کردهاند.
یکی از مهم ترین رسانه های اجتماعی، شبکه های اجتماعی اند که تعداد زیادی از کاربران اینترنتی در انواع مختلف آنها عضویت دارند. شبکه های اجتماعی به مثابه راه هایی می مانند که مردم در زمان عبور از آنها می توانند در مورد مسائل مختلف باهم صحبت کنند و اطلاعات عمومی و خصوصی خود را در قالب های مختلف، اعم از عکس، ویدئو، واژه ها، دست نوشته ها و... هدف شبکه های اجتماعی، کمک به بهبود و تسهیل روابط، همکاری و تعامل بین افراد، سازمان ها و موسسات گوناگون در موضوعاتی از قبیل تجارت، پزشکی، مباحث آموزشی و...
این رویکرد نه تنها باعث ترویج مصرفگرایی میشود، بلکه به نوعی ارزشهای مادیگرایانه را در جامعه تقویت میکند. آلفرد آدلر، روان شناس اتریشی به عنوان موضوعی مطالعاتی در روان شناسی مطرح کرد (کاویانی، 1391، نقل شده در جباران، 1393، ص174) و پس از یک دوره افول، دوباره از سال 1961م. مورد اقبال اندیشمندان به ویژه جامعه شناسان قرار گرفت (مجدی، علی اکبر و دیگران، 1382، نقل شده در جباران، 1393، ص174) جامعه شناسان در این توجه جدید رویکرد دیگری به سبک زندگی یافته بودند.
{- همچنین، محققان در این پژوهش پیشایندهای بازاریابی شبکههای اجتماعی را به سه دستۀ شخصیت منبع، عوامل روانی و نگرش محتوا دستهبندی کردهاند. {
- Bailis (2020) مطرح کرد که بازاریابی اینفلوئنسر بهطور معمول، بهعنوان ابزاری برای بازاریابی برندها با ایجاد همکاری طولانیمدت یا کوتاهمدت با بازیگران بهخصوصی مانند اینفلوئنسرها تعریف میشود تا بتواند بهطور بالقوه، با اینترنت به مخاطبان هدف برسد. |}
- شبکه های اجتماعی نفش پررنگی در زندگی امروز دارند که نمی توان آن را نادیده گرفت (چیت ساز، سالک، 1395). {
- سپس در هر مرحله مقالهها براساس عنوان، چکیده، محتوا و کیفیت از فرآیند بررسی خارج شدند. |}{
- از این رو، با توجه به گسترش استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی در بین جوانان، ضرورت برسی تاثیر این فناوری در در سبک زندگی و هویت آنان احساس می شود. |}
- استفاده از اینترنت و مخصوصا شبکه های اجتماعی در میان ایرانیان به طور قابل توجهی افزایش یافته و بررسی ها نشان می دهد این روند کماکان ادامه دارد.
آموزش مهارتهای مدیریت زمان، تفکر انتقادی و شناخت خطرات فضای مجازی از جمله اقداماتی هستند که میتوانند به آنها کمک کنند تا در این مسیر موفقتر عمل کنند. همچنین، والدین و معلمان باید در این زمینه نقش فعالی ایفا کنند و با حمایت و هدایت صحیح، نوجوانان را در استفاده سالم از فناوری یاری دهند. انواع مختلفی از عوامل روانشناختی میتوانند بر سلامت عمومی اثر بگذارند؛ مانند واپسروی (Regression)، اضطراب، افسردگی، انکار، خشم و سایر موارد. شش زیرگروه خاص از عوامل روانشناختی وجود دارد؛ مانند اختلال روانی، علائم (symptom) روانشناختی، ویژگی شخصیتی یا سبک مقابله، رفتار سلامت ناسازگار یا یک پاسخ فیزیولوژیکی مرتبط با استرس که بر وضعیت سلامت عمومی اثر میگذارند (Levenson, 2018).
انتخاب مطالعه یک فرآیند چندمرحلهای دقیق است؛ بنابراین ابتدا مقالههایی که کلمۀ بازاریابی تأثیرگذار و عوامل روانشناختی اینفلوئنسر مارکتینگ را در عنوان، چکیده و یا واژگان کلیدی داشتند، در پایگاه دادۀ اسکوپوس و وب او ساینس جستوجو شدند. سپس در هر مرحله مقالهها براساس عنوان، چکیده، محتوا و کیفیت از فرآیند بررسی خارج شدند. در این پژوهش نقش نگرش تأثیرگذاران (چهار عامل زبان مشابه، علایق مشابه، فراوانی تعامل و خودافشاگری) بر دوستی ادراکشده و رفاه (بهزیستی) روانشناختی بررسی شده است. عوامل روانشناختی به فرآیندهایی اطلاق میشود که درسطح فردی عمل میکنند و بر وضعیت روانی فرد اثر میگذارند؛ درنتیجه بر رفتارهای افراد اثرگذار هستند.
Lin et al. (2018) در پژوهشی با عنوان «استفاده از رهبران افکار آنلاین برای ترویج ارزش لذتگرایانه و سودمند محصولات و خدمات» بازاریابی تأثیرگذار را در پنج مرحلۀ برنامهریزی، شناخت، همترازی، ایجاد انگیزه و جهتیابی هنگام تعامل با تأثیرگذار تعریف کردهاند. در مرحلۀ هدفگذاری، هدفهای کمپین بازاریابی و نقش رهبران افکار آنلاین تعیین میشود. در مرحلۀ شناخت رهبران افکار آنلاین بانفوذ و مرتبط شناسایی و در مرحلۀ همترازی نیز رهبران افکار آنلاین و انجمنهای آنلاین با محصولات یا خدمات تبلیغشده مطابقت داده میشوند. در مرحلۀ ایجاد انگیزه به رهبران افکار آنلاین بهگونهای پاداش داده میشود که با نقش اجتماعی آنها همسو باشد و در مرحلۀ مذاکره نیز نظارت و حمایت از نفوذ رهبران افکار آنلاین مطرح میشود. در تعامل فرااجتماعی نوعی ارتباط بین مخاطب و چهرههای رسانهای را توصیف میشود که در آن مخاطب توهمی از صمیمیت درکشده را با چهرهها ایجاد میکند (Gleich, 1997). تعامل فرااجتماعی یک ارتباط متقابل نیست، بلکه مخاطبان با شخصیتها بهگونهای تعامل میکنند که گویی با آنها در تعامل هستند و گویی مبتنی بر ارتباط دو طرفه است.
درواقع، اساسیترین معیار برای انتخاب مقالهها، مرتبطبودن محتوای هر مقاله با سؤال پژوهش است. درزمینۀ کیفیت مقالههای انتخابشده و اعتبار مقالهها باید اذعان کرد تمامی ۴۶ مقاله از نشریههای معتبر انگلیسیزبان درحوزۀ مدیریت بازاریابی انتخاب شدند. ممکن است مطالب ارزندهای وجود داشته باشد که به زبان انگلیسی نبوده است و پژوهشگران نتوانستند آنها را وارد پژوهش کنند. این محتواها نهتنها گاهی به نقد و چالش کشیدن ارزشهای فرهنگی و دینی ایران میپردازند، بلکه در مواردی به طور مستقیم تلاش میکنند تا فرهنگ غربی و اندیشههای مخالف با ارزشهای ایرانی و اسلامی را ترویج کنند. آخرین مرحله از پژوهشهای مرور سیستماتیک گزارشنویسی و انتشار دستاوردهای پژوهش است که این گام در قسمت یافتههای پژوهش ارائه میشود.
به همین دلیل در این باره پژوهشی صورت گرفت تا تاثیرات استفاده از شبکه های اجتماعی پیامدهای آن را مورد بررسی قرار دهیم. همانطور که در گامهای قبلی مطرح شد، ۴۶ مقالۀ نهایی برای استخراج دادهها انتخاب شدند. فرآیند استخراج دادهها بدین شرح است که هر عاملی را که این مقالهها بهعنوان عامل روانشناختی مؤثر بازاریابی افراد تأثیرگذار بر مخاطب درنظر گرفته بودند، در پژوهش حاضر بهعنوان کد درنظر گرفته شد. بسیاری از بلاگرها با خلق شخصیتهای غیرواقعی و نمایشی، به دنبال جلب توجه و کسب درآمد هستند، اما این تلاشهای صرفاً ظاهری میتواند سلامت روان و هویت واقعی آنها را به شدت تهدید کند.
گفتنی است که در این پژوهش به تأثیرگذاری عاطفی و وابستگی عاطفی مصرفکنندگان به اینفلوئنسرها نیز اشاره شده است. پژوهش حاضر برای گروه های مختلف اعم از مصرفکنندگان، صاحبان برند، افراد تاثیرگذار و متولیان مدیریت فضای مجازی، کاربردی است. صاحبان برند باتوجه به تأثیرهای عمیق روانشناختی اینفلوئنسرها بر مصرفکنندگان میتوانند استفاده از بازاریابی تأثیرگذار را در صدر راهبردهای ترفیعی خود قرار دهند و بدین صورت درگیری ذهنی، روانی و عاطفی مصرفکننده را با محصول افزایش دهند. اینفلوئنسرها به موج عمیق اثرهای رفتاری خود بر مخاطبان آگاه شدند؛ بنابراین انتظار میرود با مدیریت رفتار و مطالب صفحات خود اثرهای مخرب تأثیرگذاری خود را ازبین ببرند و در راستای تأثیرگذاری مثبت هرچه بیشتر بر پیروان خود تلاش کنند.
پادزهری برای افسردگی در نوجوانان
تأثیرگذارن شبکههای اجتماعی تأثیرهای متفاوت و مختلفی را بر مخاطبان خود میگذارند؛ ازجمله تأثیرهای اینفلوئنسرها، تأثیرهای روانشناختی است. از سویی دیگر زنان بیشتر بر تجارت اینفلوئنسرها تسلط دارند و محققان در مطالعات قبلی اغلب یا برروی تأثیرگذاران زن رسانههای اجتماعی متمرکز بودهاند یا اینکه محققان در پژوهشهای تجربی جنسیت اینفلوئنسر را با جنسیت شرکتکننده تطبیق دادهاند؛ زیرا فرض بر این است که حمایتهای همجنسی ممکن است متقاعدسازی را افزایش دهد. در پژوهش حاضر تأثیرهای روانشناختی اینفلوئنسرها بر مصرفکنندگان زن با روش آمیخته بررسی شد. انتخاب جامعه و جنسیت زنان بهعنوان مطالعۀ موردی بهدلیل میزان استفادۀ آنان از شبکههای اجتماعی و خصوصیات ویژۀ روانشناختی زنان است که مطالعۀ تأثیرهای روانشناختی اینفلوئنسرها را بر مخاطبان زن بهطور مضاعف بااهمیت کرده است. Khan Mohammadi & Ghazi (2020) در مطالعهای با عنوان «آسیبهای اجتماعی نوظهور زنان در فضای مجازی با تأکید بر اینستاگرام» دریافتند که زنان بیشتر از مردان تحتتأثیر فضای مجازی قرار میگیرند و درنتیجه، آسیبهای فضای مجازی بر آنان بیشتر از مردان است. همچنین، بهدلیل نقش ویژۀ زنان در ادارۀ خانواده و تربیت فرزند، آسیبهایی که فضای مجازی بر آنان وارد میکند، حائز ارج و توجه بیشتری است.
- {
- در این آزمون متغیرهای آشکاری برای تحلیل عاملی مناسب هستند که میزان انسجام درونی زیادی با یکدیگر داشته باشند. |}
- در مرحلۀ شناخت رهبران افکار آنلاین بانفوذ و مرتبط شناسایی و در مرحلۀ همترازی نیز رهبران افکار آنلاین و انجمنهای آنلاین با محصولات یا خدمات تبلیغشده مطابقت داده میشوند. {
- گفتنی است که در این پژوهش به تأثیرگذاری عاطفی و وابستگی عاطفی مصرفکنندگان به اینفلوئنسرها نیز اشاره شده است. |}
- این بلاگرها با استفاده از ترفندهای مختلف، از جمله داستانسراییهای ساختگی، رقص و حرکات موزون، و حتی به چالش کشیدن هنجارهای اخلاقی، سعی در جذب توجه مخاطبان و افزایش فالورهای خود دارند.
- اما این فعالیت نیازمند توجه و حمایت از سوی خانوادهها و جامعه است تا نوجوانان بتوانند از مزایای آن بهرهمند شوند و در عین حال با چالشهای آن نیز به خوبی مقابله کنند. {
- عوامل روانشناختی به فرآیندهایی اطلاق میشود که درسطح فردی عمل میکنند و بر وضعیت روانی فرد اثر میگذارند؛ درنتیجه بر رفتارهای افراد اثرگذار هستند. |}
شبکه های اجتماعی فی نفسه نه خوب و نه بد مطلق هستند، اما نحوه استفاده از آنها است که میتواند تعیین کننده باشد. یکی از مهمترین پیامدهای منفی فعالیت بلاگرهای زرد، ترویج رفتارهای غلط در میان کاربران فضای مجازی است. این بلاگرها با عبور از مرزهای اخلاقی و ارزشهای انسانی، به نوعی رفتارهایی را ترویج میکنند که منجر به قبحشکنی و بیاحترامی به ارزشهای جامعه میشود. پول و درآمدزایی به هر قیمتی، جایگزین مفاهیمی همچون شخصیت، شأن، انسانیت و صداقت شده است. این افراد از طریق به نمایش گذاشتن زندگی به ظاهر لاکچری و جذاب خود، مخاطبان را تشویق به خرید کالاها و خدماتی میکنند که ممکن است به واقع نیاز ضروری افراد نباشد. در چنین شرایطی، ارزشهای مرتبط با قناعت و صرفهجویی جای خود را به تمایل به مصرف بیشتر میدهد.
در پژوهش پیش رو از روش کتابخانه ای استفاده شده است؛ و با استفاده از نتایج تحقیقات انجام شده درباره این موضوع پژوهش حاضر را گردآوری کرده ایم.
{رشد ۴۰ درصدی ارزآوری لبنیات
|}همانگونه که در جدول 5 نشان داده شده است سطح معناداری این آزمون برابر با صفر است که چون از سطح خطای ۵ درصد کمتر است درسطح اطمینان ۹۵ درصد فرض صفر رد میشود؛ درنتیجه میتوان ادعا کرد گویهها، انسجام درونی زیادی دارند و برای انجامدادن تحلیل عاملی اکتشافی مناسب هستند. در سالهای اخیر استفادۀ روزافزون افراد از رسانههای اجتماعی و پلتفرمهای شبکۀ اجتماعی رؤیت شده است؛ بهطوری که پذیرش سریع رسانههای اجتماعی منجر به حضور همهجانبۀ محتوای ایجادشده، پخش و مصرف آن ازسوی کاربران شده است که این خود پویاییهای ارتباطی جدیدی را ایجاد میکند (Melumad et al., 2019). این تعامل که بهطور طبیعی، بین همتایان در رسانههای اجتماعی رخ میدهد، به اشتراک دانش و انتشار اطلاعات مهم کمک کرده است. جالب توجه است، شواهد تجربی نشان میدهد که مصرفکنندگان بهاحتمال، به محتوای به اشتراک گذاشتهشده در گروههای رسانههای اجتماعی ایمان کورکورانه دارند (Shareef et al., 2020). نقش عمدۀ رسانههای اجتماعی در شکلدهی به افکار عمومی موجب اهمیت روزافزون آنها شده است.
پژوهشگران علاقهمند به حوزۀ تأثیرگذاری اینفلوئنسرها میتوانند عوامل تأثیرگذار را با مطالعۀ میدانی و بررسی دقیق رفتار مخاطبان شناسایی کنند. هرچه این عدد به یک نزدیکتر باشد، نشاندهندۀ مناسببودن بیشتر دادهها برای انجامدادن تحلیل عاملی اکتشافی است؛ بنابراین براساس نتایج ارائهشده در جدول 5 میتوان گفت سؤالهای مربوط به تأثیرهای روانشناختی اینفلوئنسرهای شبکههای اجتماعی برای تحلیل عاملی اکتشافی بسیار مناسب است. در این آزمون متغیرهای آشکاری برای تحلیل عاملی مناسب هستند که میزان انسجام درونی زیادی با یکدیگر داشته باشند.
{- دلیل این بیاعتمادی، انتشار اطلاعات نادرست و تحریف شدهای است که به هدف جذب مخاطب و درآمدزایی صورت میگیرد، در نتیجه، مخاطبان به سختی میتوانند حقیقت را از دروغ تمیز دهند و این موضوع باعث تزلزل و بیثباتی فضای مجازی شده است.
- ممکن است مطالب ارزندهای وجود داشته باشد که به زبان انگلیسی نبوده است و پژوهشگران نتوانستند آنها را وارد پژوهش کنند.
- شبکه های اجتماعی مجازی، نسل جدیدی از فضای روابط اجتماعی اند که با اینکه عمر خیلی زیادی ندارند، به خوبی توانسته اند جای خود را در زندگی مردم باز کنند. {
- مقدار اشتراک گویۀ ۶ برابر با 971/0 که بیشترین اشتراک را دارد و میزان اشتراک گویۀ ۲۰ برابر با 514/0 است که کمترین میزان اشتراک را درمیان گویهها دارد؛ اما در کل، اشتراک همۀ گویهها بیش از 5/0 است. |}{
- در نهایت، مقابله با تضعیف فرهنگ ایرانی و اسلامی توسط بلاگرها یک فرآیند بلندمدت است که نیاز به همافزایی میان دولت، نهادهای فرهنگی، رسانهها، و مردم دارد.تنها در این صورت است که میتوان از آسیبهای این پدیده جلوگیری کرد و به حفظ هویت فرهنگی و دینی کشور کمک کرد. |}{
- در پژوهش حاضر آلفای کرونباخ برای تأثیرهای روانشناختی مختلف محاسبه شد و نتیجه نشان داد که تمامی تأثیرهای روانشناختی اینفلوئنسرهای شبکههای اجتماعی، آلفای بیش از 7/0 را دارند که نشاندهندۀ مناسببودن همبستگی درونی ابعاد است. |}
شبکه های اجتماعی مجازی، نسل جدیدی از فضای روابط اجتماعی اند که با اینکه عمر خیلی زیادی ندارند، به خوبی توانسته اند جای خود را در زندگی مردم باز کنند. افراد بسیاری در سنین و گروه های اجتماعی متفاوت، در شبکه های مجازی گرد هم می آیند و از این طریق، با وجود فاصله های بسیار دور از هم در دنیای واقعی، باهم ارتباط برقرار می کنند. شبکه های اجتماعی نفش پررنگی در زندگی امروز دارند که نمی توان آن را نادیده گرفت (چیت ساز، سالک، 1395). با رشد شتابان تکنولوژی ارتباطات، دو روند بزرگ و اثرگذار و متعامل «جهانی شدن و مجازی شدن» بر زندگی انسان ها تاثیر گذاشته است (شکاری نمین، حاجیانی، 1393).
از طرف دیگر، بلاگرها و اینفلوئنسرها نیز باید مسئولیت اجتماعی خود را درک کنند و به جای دنبال کردن منافع کوتاهمدت، به اصالت و واقعگرایی بیشتر در تولید محتوای خود بپردازند. فشار برای تولید محتوای مداوم و جلب توجه دنبالکنندگان میتواند منجر به استرس و اضطراب در کودکان و نوجوانان شود. همچنین مشکلاتی مانند حریم خصوصی، نظرات منفی و قضاوتهای اجتماعی نیز از جمله مسائلی هستند که آنها ممکن است با آنها روبرو شوند.
جامعۀ آماری دانشجویان دختر دانشگاه مازندران است که تعداد نمونه در پژوهش حاضر باتوجه به فرمول محاسبۀ حجم نمونه ۳۸۳ نفر درنظر گرفته و به روش نمونهگیری دردسترس انجام شد. ۲۶ کد استخراجشده از مقالهها بهصورت ۲۶ گویۀ پرسشی در پرسشنامه قرار گرفت و در مقابل هر سؤال طیف لیکرت از بهطور کامل مخالفم تا بهطور کامل موافقم قرار داده شد تا دانشجویان دختر دانشگاه مازندران بتوانند نظرشان را راجع به ۲۶ گویۀ استخراجشده دربارۀ تأثیرهای روانی که از اینفلوئنسرها در صنعت زیبایی میپذیرند، اعلام کنند. درحقیقت، از دانشجویان دختر دانشگاه مازندران بهعنوان پیروان صفحات افراد تأثیرگذار در صنعت زیبایی راجع به تأثیرهای روانی که اینفلوئنسرها بر آنها میگذارند و نیز از تأثیر این افراد بر دانشجویان دختر بهعنوان مصرفکنندۀ محصولات تبلیغی اینفلوئنسرهای زیبایی سؤال شد. سپس پرسشنامۀ خبرهسنجی طراحی و به ۱۲ خبرۀ حوزۀ بازاریابی تأثیرگذار داده شد تا نظرهایشان را دربارۀ دستهبندی کدها و مفاهیم درقالب طیف ۵ گزینهای لیکرت اعلام کنند. در این پژوهش مکانیسمی بررسی شده است که با آن تأثیرگذاران رسانههای اجتماعی (SMI) مصرفکنندگان را متقاعد میکنند تا برندها را بپذیرند؛ بنابراین در مرحلۀ اول تلاشهای نفوذ SMI شامل نمایش، جذابیت، اعتبار، تخصص و محتواهای تعاملی اینستاگرام است و در مرحلۀ دوم پاسخ نگرشی مصرفکنندگان به تأثیر اعمالشده مورد هدف قرار میگیرد. درنهایت، در این این مقاله نتایج رفتاری مطلوب تأثیرگذاران شبکههای اجتماعی، رسانههای اجتماعی دهانبهدهان و قصد خرید بررسی شد.
آنها در این شبکه ها به تبادل اطلاعات، سرگرمی، دوست یابی و کسب خبر می پردازند (امیرپور، گریوانی، 1392). در واقع شبکه های اجتماعی فی نفسه بد نیستند، اما چگونگی استفاده از آنها می تواند باعث به وجود آمدن خطرات و مشکلات جبران ناپذیری برای جوانان باشد. به گفته این روانشناس؛ بهترین راهکار، افزایش آگاهی مخاطبان و کاربران فضای مجازی است. باید به مردم آموزش داده شود که تفاوت بین واقعیت و نمایشی که در فضای مجازی میبینند را تشخیص دهند و از تأثیرات منفی آن بر روحیه و زندگیشان آگاه باشند.
خریداران نیز باتوجه به تأثیرهای روانشناختی اینفلوئنسرها لازم است در انتخاب آنها و توجه به توصیههای این افراد دقت لازم را مبذول کنند. برای پاسخ به پرسش اصلی پژوهش مبنی بر اینکه تأثیرهای روانشناختی اینفلوئنسرهای شبکههای اجتماعی بر مصرفکنندگان کدام است؟ از تکنیک تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شده است. در این راستا و برای آشکارسازی متغیرهای پنهان و تأثیرهای روانشناختی اینفلوئنسرهای شبکههای اجتماعی از تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شده است.
درنهایت، در آینده انتظار میرود که این مطالعه باعث توسعه و شناسایی هرچه بیشتر اثرهای بازریابی تأثیرگذار بر مخاطبان و مصرفکنندگان شود و سپس توجه گروههای مختلف ازجمله محققان، مسئولان، اینفلوئنسرها، مصرف کنندگان و والدین را به اثرهای مثبت و منفی رسانههای اجتماعی و تأثیرگذاران آنها جلب کند. همچنین، انتظار میرود افراد تأثیرگذار هرچه بیشتر برای مدیریت رفتار خود تلاش و آگاهیهای لازم را دربارۀ تأثیرهای رفتاری خود کسب کنند. متولیان امر نیز باتوجه به تأثیرهای شناساییشده در این مقاله میتوانند به مدیریت فضای شبکههای اجتماعی و تأثیرهای اینفلوئنسرها با شیوهای فرهنگسازی درزمینۀ استفاده از آن و تبیین قوانین و مقررات در این حوزه بپردازند. همچنین، دستگاههای مرتبط با حوزۀ تأثیرهای شبکههای اجتماعی موظف هستند گامهایی در راستای آموزش و ارتقا فرهنگ استفاده از شبکههای اجتماعی بردارند تا به تأثیرهای مثبت استفاده از این شبکههای اجتماعی اضافه و از تأثیرهای منفی آن کاسته شود. باتوجه به جدول 8 میتوان گفت که در 8 عامل شناساییشده درمجموع، 84.478٪ واریانس تأثیرهای روانشناختی اینفلوئنسرهای شبکههای اجتماعی و نیز در سایر تأثیرها درصد ناچیزی از واریانس تأثیرهای روانشناختی اینفلوئنسرها تبیین شده است که بهدلیل ناچیزبودن درصدی که از واریانس به خود اختصاص دادند، درنظر گرفته نشدهاند. در پژوهش حاضر آلفای کرونباخ برای تأثیرهای روانشناختی مختلف محاسبه شد و نتیجه نشان داد که تمامی تأثیرهای روانشناختی اینفلوئنسرهای شبکههای اجتماعی، آلفای بیش از 7/0 را دارند که نشاندهندۀ مناسببودن همبستگی درونی ابعاد است.
بلاگر